Dưới đây là 15 cuốn sách nên đọc được gợi ý bởi dịch giả Đinh Bá Anh

Đọc sách đối với nhiều người là một việc nhàm chán, thậm chí là một cực hình. Phần đông người Việt Nam sau khi học xong phổ thông hoặc đại học, nhất là sau khi đã lập gia đình và có con cái, thường không bao giờ cầm đến một cuốn sách nào nữa. Đi tàu, đi máy bay, đi xe bus, thỉnh thoảng ta mới thấy những bạn trẻ đọc sách. Nói chung người lớn Việt Nam ít đọc sách và dĩ nhiên càng ít đến thư viện. Đây là một hình ảnh hoàn toàn trái ngược so với những hình ảnh ta thường thấy ở các nước châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc.

Thực ra, để trở thành người thành đạt, bạn không nhất thiết phải mê đọc sách. Mỗi người có một thế mạnh riêng, và nếu bạn biết phát huy thế mạnh của mình thì bạn sẽ thành công. Nhưng nhìn trên tổng thể, một xã hội mà các công dân của nó ít đọc sách thì xã hội ấy thực sự có vấn đề, bởi vì cho đến nay, đọc sách (kể cả sách điện tử) vẫn là cách để người ta thu nhận tri thức và cảm nhận cái đẹp một cách mạnh mẽ và sâu sắc hơn hẳn các hình thức nghe-nhìn.

Chính vì vậy, một xã hội ít đọc sách là một xã hội dân trí thấp. Tất nhiên, một xã hội dân trí thấp vẫn sinh ra ai đó trở thành thủ tướng hoặc triệu phú, nhưng nhìn chung, khi phải đối chọi với thế giới, xã hội ấy sẽ có sức cạnh tranh kém. Nó sẽ rất khó vươn lên thành một xã hội tri thức, nơi con người đạt tới trình độ tổ chức và công nghệ cao, mà chủ yếu nó vẫn sống dựa vào đất đai, tài nguyên và nhân công giá rẻ. Xét về mặt nhân văn, một xã hội ít đọc sách cũng là một xã hội thô lậu, kém tinh tế, rất khó sinh ra các nhà tư tưởng, nhà văn hoặc nghệ sĩ lớn.

Có người nói rằng, tất cả những điều đó đối với tôi không quan trọng. Tôi chỉ quan tâm tới bản thân, gia đình, lo làm sao để có bằng cấp, có công việc, còn xã hội thế nào tôi không quan tâm. Tôi cứ biết làm tốt việc của tôi cái đã. Đọc sách có giúp ích gì cho tôi không? Nếu không ích gì thì thà thôi đi còn hơn. 

Tất nhiên, việc bạn quan tâm đến bản thân, gia đình, lo lắng về bằng cấp, công việc là những việc hoàn toàn chính đáng và đúng đắn. Bạn nên làm như vậy. Nhưng mặt khác, bạn không sống một mình hoặc chỉ sống trong gia đình. Ai cũng có bạn bè và các mối quan hệ xã hội. Ai cũng giao tiếp với người khác. Thực tế cho thấy, những người càng hiểu biết, rộng lượng, tinh tế thì càng dễ được nhiều người ủng hộ và dễ thành công trong xã hội. Ngược lại, những người dốt nát, hẹp hòi, thô lậu thường hay bị né tránh và dễ chuốc lấy thất bại. Thế nên chúng ta thấy, những người thành đạt thường rất coi trọng việc chọn trường và chọn sách cho con đọc, vì họ hiểu rằng sách có thể thay đổi con người.

Mặc dù sách quan trọng như vậy, nhưng không phải cứ đọc sách là có ích. Quả thực, có vô số cuốn sách nhảm nhí, thô thiển, không đọc còn hơn. Bởi vậy, vấn đề không chỉ là thích đọc sách, mà còn là làm thế nào để chọn được những cuốn sách hay để đọc. Đấy là một việc không dễ với nhiều bạn trẻ thiếu trải nghiệm. Tôi rất hiểu điều này vì chính mình cũng từng ở hoàn cảnh như vậy, và đến nay tôi vẫn rất biết ơn những bậc đàn anh hoặc những người bạn đã tặng sách hoặc giới thiệu cho tôi những cuốn sách nên đọc.

Được sự gợi ý của chị Lê Thị Minh Hồng, một người bạn cũ từ hồi chúng tôi còn du học ở Berlin, tôi rất vui được giới thiệu với các bạn trẻ 15 cuốn sách hay theo quan điểm và trải nghiệm cá nhân. Nhìn chung, những cuốn sách này có thể giúp bạn hai việc: nâng cao năng lực nhận thức và nâng cao khả năng cảm nhận, nghĩa là nó giúp cho lý trí bạn sắc bén hơn và tâm hồn bạn giàu có hơn. Khi lý trí của bạn đã sắc bén và tâm hồn bạn đã giàu có, bạn sẽ trở nên tự tin, hiểu biết, khoáng đạt và khiêm tốn. Bạn sẽ biết bạn là ai, bạn có thể làm gì, bạn nên làm gì và bạn có thể đặt ra những mục tiêu gì cho tương lai. Bạn sẽ thành người tự do trong hành động, đồng thời sống có trách nhiệm trong gia đình và xã hội.

Dĩ nhiên, tôi không hề có ý nói rằng, khi bạn đã đọc những cuốn sách này thì nhất định bạn sẽ thay đổi thành một người khác tốt hơn. Cuộc sống thật vô cùng đa dạng và người ta có thể chịu ảnh hưởng từ nhiều nguồn khác nhau, trong đó sách cũng chỉ là một nguồn (dù là một nguồn quan trọng). Nếu một trong những cuốn sách này khiến bạn thấy khó hiểu hoặc chán thì bạn cũng đừng vội nản, bạn hãy để sang một bên, có thể nhiều năm sau đọc lại bạn sẽ thấy thích. Nhưng nếu có một cuốn sách khiến bạn thấy thích thú, mang lại cho bạn cảm giác sảng khoái bởi tri thức hoặc vẻ đẹp của nó, thì bạn hãy lắng nghe và trân trọng cảm giác của mình. Nhưng bạn cũng đừng phạm sai lầm bằng cách vội vã cho rằng tất cả những điều bạn đọc được là chân lý. Bạn hãy học cách ghi chép và suy tư về cuốn sách, để tự rút ra cho mình những điều bạn cho là đúng.

Chúc các bạn có những buổi đọc sách hào hứng!

Đinh Bá Anh